Eima Khi chata pacha kho na

Written by Ram Cung Mang


Dear Careltu Ngephe fanau hna,

Dam in nan um ciolai tiah ruahchan nak nganpi ka ngei. Nan riantuan, nan cacawn le nan thut dir nak ah nan tlamtling cio kolo maw. Khiekhie le Vanvan nih an vun tial mi kong hi, theory problem lawng si loin practical problem a si caah nan ruah nak vun chuah pi cio ve ding in kavun chap chih ve.Kandih lak in kankhua cu kan hnakkar ah kan tenh cio lai ti cun chimlen lo in theihcia a si ko. Nain zeilam in, zeitindah kan khua caah thancho nak kan tuah khawh lai timi lam tu hi kan i harh pimi a sideuh rua ka ti. Tu lio can te hi kanlung chung saduhthah nak chim can a si cang. Midang khuaheh tah chun ah cun a tlaihmat kan tlai lei a si. Cu caah na ruahnak kha nalung chung ah chiah tilo in vun chuah pi ding ah kan sawm ve hna.

Vanvan chimmi Thanchonak Bu dirh ding hi keizong ka duh ngaimi a si ve. Mah kandirh hnu tu ah hin tuanzokding (urgent need) le longterm program pawl kong hi i ruah than hna sih ti kaduh. I mah nu hi ramleng um kankhua mi ca lawng silo in ramchung-ramleng in tuan kep mibu tu siseh tihi ka duh ve. Mah belte cu ruahnak lei lawng silo in phaisa thazang ah hin ramleng um mi, ka nin bochan deuh te hna dingmi a si. Thanchonak heh petlaik in kan i zoh chunding mi miphun cu Israel mi hi an si an kong tlawmpal in vun lak ter ka duh.

Kan theihdih ciobang in Israel ram timi cun May 14, 1948 ah a dirh i May 11, 1949 ah UN nih ram pakhat ah a pawm piak. Mah ram an dirhkhawh mihi kum 10 ah a si lo kum 100 zong ah a si lo. Kumzaruk renglo an i zuam hnu ah a dirh khawh mi a si. Israel mihi 12nd century khan Biaknaklei hrem nak ruang ah tu an um nakhmun Israel (mahlio cun Holy Land) ah kirhram an thawk cang. Zei ruang ah mah ram hi an dirh khawh kan ti si cun Pakhatnak ah: Pathian bawmhnak thawng in a si.(Israel mi Pathian nih a thimhna ning le a bawmh hna ning cu Bible ah ka hmuh cio kan rel cio mi a si ko).Pahnih nak ah: Ruahchannak le lam an ngei ( Purpose and Theory). Mah ram (Israel) ram hi PT pekmi ram a si. Hiram lawng ah kanhim kho tihi Hilter nih a rak thah hlan hna hrim khan mitam pi nih an rak theihcang hi zeitindah kan ram kan dirh lai timi ruah nak an rak ngeicang. Butam pi an dirh mahlak ah Zionist movement hi riantuan bik a rak si. 1922 kum ah Palestine ram ( tu Israel ram) ah Israel mi 11% an um i vawlei cung ral voi hnih a dawk ah cun 33% an si cang. Mah hi Zionist riantuan nak thawng bik in a si. Pathum nak ah: Ramchung ramleng in thazang ruahnak an chuah cio i lungrual te in an tuan tti hna. Israel mi an ram an kir ah hin Zionist bu nih hin tluang te in an ram a phanh khawh nakhna an bawmh hna. Miphun dawt nak thinlung an ngeih nak hna vawlei cung hmun zakip Jew (Israel) mi um nak ah an kal hnawh hna in an cawn piak hna forh nak an tuah hna. Cun Jew mirum pawl sin ah phaisa bawmh an hal hna i Palestine ram ah vawlei (land) kaupipi in an cawk. Ramchung ummi zongnih heh tiah rian an tuan, pakhat le pakhat an i bawm. Mahlio can ah hin hnukhlei cang mi ngakchia dihlak hi hmunkhat te ah an chiah hna. A that hnemnak cu Anu le an pa hna rian tluangte in an tuan kho.

Ngakchia pawl nih pakhat le pakhat unau chuak tti ban tuk in an i hmu. Khat ta lei ah Arab minih heh tiah hna an hnawh hna caah ral an ven pah rian an tuan pah. Cu ti cun Israel ram timi cu kumkhat hnu kumkhat in a dir hluahmah i 1949 ah cun UN nih ram pakhat ah a pawm piak khawhnak a si. Mah caan lio an lungput ah nangmah ta keimah ta, keimah chungkhar nangmah chungkhar ti a um hrim lo. Amitthlam i a cuan ter mi cu Israel ram timi kha a si.1949 kum Israel ram UN nih pawm ding le pawmlo ding Me (vote) voi hnih tiang a tlak.

Aruang cu voikhat nak an tlak lio ah hin 50-50 in a hnatla mi le a tla lo mi an i tluk. Voihnih nak ah a hnatla mi nih me(vote) pakhat in an tei hna. Mah vote pek lio le pekhlan te can tiang ah hin ramleng ramchung Israel minih heh tiah vawlei cung ram kip ah an kal i sizungzi an rak tuah.An ram ah a rak kir lio caan ah hin US um mi Jew pawl hi a kir lobik mi an si nain malio can in nihin nitiang ah hin Israel a him nak ding le a thancho nak ding ah lungthin, ruahnak le ngeihmi pek nak ah a tel bik mi an si. Nihin kankhua kanram kong ah hin Israel miban tuk in Ramchung Ramleng um kan khuami kan dihlak in lungrual te in kan tuan tti ah cun zawtnak ee, zu e, va e, cozah e, nikhua e timi ral (Arab) pawl hna hi fawi te in ka tei khawh ko lai. Kankhua nih hin nangmah pakhat ruah nak le thazang an herh kha philh hnahlah sih.Mara ram ah u pa bik khua kan si zong hi theizungzal hna u sih.

Nan dik lak in rakdam cio uh tiin cung Pathian sin thlacam hna heh,

Kawi CungKorea (Camp)